#exeistonxrono
Με εγκαιρη διάγνωση έχεις τον χρόνο

«Χάρη στην έγκαιρη διάγνωση, δεν σταματώ να χαμογελώ! Ζω το θαύμα της κάθε νέας μέρας που ξημερώνει.»

Δήμητρα

Η Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών “Κ.Ε.Φ.Ι.” Αθηνών, ξεχώρισε την ιστορία της Δήμητρας.

Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά το προσδόκιμο ζωής σε πολλές μορφές καρκίνου1. Αυτό είναι κάτι που διαπιστώνει καθημερινά η Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών “Κ.Ε.Φ.Ι.” Αθηνών.

Στόχος του Συλλόγου “Κ.Ε.Φ.Ι.” είναι να βρίσκεται δίπλα στους ογκολογικούς ασθενείς και στις οικογένειές τους, καθώς και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μας πάνω στο ζήτημα. Μία από τις ιστορίες που έχουν αφήσει το στίγμα τους, είναι αυτή της Δήμητρας.

Η Ιστορία της Δήμητρας

«Τον Μάρτιο του 2021, πέντε ημέρες πριν τα 44α γενέθλιά μου, διαγνώστηκα με κακοήθεια στο ενδομήτριο.

Μετά από αυτή τη διάγνωση, ακολούθησε ολική υστερεκτομή. Παρά τις ελπίδες μου ότι αυτό θα ήταν το τέλος της περιπέτειας, έναν χρόνο αργότερα, εμφανίστηκαν δύο νέοι όγκοι στο κοιλιακό τοίχωμα. Μετά από ένα μεγάλο χειρουργείο και τις απαιτούμενες θεραπείες, ήρθε η δεύτερη υποτροπή. Αυτό με οδήγησε σε ακόμη μια επέμβαση και νέες θεραπείες. Δυστυχώς, πέντε μήνες αργότερα, ήρθε και η τρίτη υποτροπή, και χρειάστηκε να υποβληθώ σε ένα ακόμη βαρύ χειρουργείο.

Η διασπορά των καρκινικών κυττάρων ήταν ανεξέλεγκτη, αλλά συνεχίζω να παλεύω. Μέχρι σήμερα, έχω περάσει από 6 χειρουργεία και έχω αντιμετωπίσει 7 όγκους, όμως παραμένω χαρούμενη κάθε μέρα. Εκτιμώ όσα έχω και ευχαριστώ την τύχη μου για την έγκαιρη διάγνωση που μου έδωσε χρόνο να συνεχίσω να ζω, να χαμογελώ, και να απολαμβάνω την αγάπη της οικογένειάς μου, των γιατρών μου, και την υποστήριξη από ανθρώπους που δεν το περίμενα. Ελπίζω σε ένα καλύτερο αύριο, και ζω το πραγματικό θαύμα της κάθε νέας μέρας που ξημερώνει.

Αυτή η εμπειρία με δίδαξε να εκτιμώ τη ζωή με έναν τρόπο που δεν είχα φανταστεί. Και αυτό το μήνυμα ελπίδας θέλω να μοιραστώ με όλους.»

Γυναικολογικοί Καρκίνοι

Ήξερες ότι στην Ελλάδα…

>3600

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα νέα περιστατικά γυναικολογικών καρκίνων (ενδομητρίου, ωοθηκών, τραχήλου της μήτρας και αιδοίου), το 2022 ξεπέρασαν τα 3.600.2

Οι 3 πιο συχνά εμφανιζόμενες μορφές γυναικολογικών καρκίνων είναι ο καρκίνος του ενδομητρίου, των ωοθηκών και του τραχήλου της μήτρας (11.7% επί των περιστατικών στον γυναικείο πληθυσμό).2

Ο καρκίνος του ενδομητρίου υπολογίζεται ότι είναι η 1η πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή γυναικολογικού καρκίνου, και αποτελεί την 4η πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή καρκίνου στις γυναίκες (1.950 περιστατικά το 2022 που αντιστοιχούν σε 6.7% επί των περιστατικών στον γυναικείο πληθυσμό).2

3.1%

Ο καρκίνος του ενδομητρίου υπολογίζεται ότι είναι η 15η αιτία θανάτου από καρκίνο συνολικά, αντιστοιχώντας στο 3.1% του αριθμού θανάτων από καρκίνο στον γυναικείο πληθυσμό.2

Καρκίνος του Ενδομητρίου

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου μπορεί να περιλαμβάνουν:

Τα συμπτώματα δεν είναι κοινά για όλους. Μπορεί να μην υπάρχει κανένα σύμπτωμα, ενώ δεν σημαίνει πως η ύπαρξη ενός ή περισσότερων από τα παρακάτω συμπτώματα ισοδυναμεί με κακοήθεια. Είναι σημαντικό να ελεγχθεί ο,τιδήποτε είναι ασυνήθιστο, όπως και οποιοδήποτε σημάδι ή σύμπτωμα.3

  • Ασυνήθιστη κολπική αιμορραγία, κηλίδες ή άλλες εκκρίσεις
    Περίπου το 90% των γυναικών με καρκίνο του ενδομητρίου έχουν μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία. Αυτό μπορεί να είναι μια αλλαγή στις περιόδους τους, αιμορραγία μεταξύ των περιόδων ή αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση. Εάν μία γυναίκα έχει περάσει την εμμηνόπαυση, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναφέρει στον γιατρό της οποιαδήποτε κολπική αιμορραγία, κηλίδες ή μη φυσιολογικές εκκρίσεις, με ή χωρίς αίμα.3
  • Πυελικός πόνος, όγκος και απώλεια βάρους
    Ο πόνος στη λεκάνη, η αίσθηση όγκου και η απώλεια βάρους χωρίς αιτία, μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα καρκίνου του ενδομητρίου. Αυτά τα συμπτώματα είναι πιο συχνά σε μεταγενέστερα στάδια της νόσου.3

Σημαντικές πληροφορίες για τον καρκίνο του ενδομητρίου

Ο καρκίνος του ενδομητρίου ξεκινά όταν τα κύτταρα στο ενδομήτριο (ο εσωτερικός βλεννογόνος της μήτρας) αρχίζουν να αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα.4

Σχετικά με την μήτρα και το ενδομήτριο

Η μήτρα είναι ένα κοίλο όργανο, συνήθως στο μέγεθος και το σχήμα ενός μεσαίου μεγέθους αχλαδιού. Η μήτρα είναι το μέρος όπου ένα έμβρυο μεγαλώνει και αναπτύσσεται όταν μια γυναίκα είναι έγκυος. Έχει 2 κύρια μέρη:4

  • Το άνω μέρος της μήτρας ονομάζεται σώμα ή corpus (corpus είναι η λατινική λέξη για το σώμα).
  • Ο τράχηλος είναι το κάτω άκρο της μήτρας μέσω του οποίου η μήτρα συνδέεται με τον κόλπο.

Όταν αναφερόμαστε στον καρκίνο της μήτρας, εννοούμε συνήθως καρκίνους που ξεκινούν στο σώμα της μήτρας, και όχι στον τράχηλο της μήτρας (ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ένα ξεχωριστό είδος καρκίνου).4

Το σώμα της μήτρας έχει δύο κύρια στρώματα: το μυομήτριο που είναι το εξωτερικό στρώμα, και το ενδομήτριο που είναι το εσωτερικό στρώμα.4

Τύποι καρκίνου του ενδομητρίου

Οι περισσότεροι καρκίνοι της μήτρας αφορούν το ενδομήτριο.
Πρόκειται συνήθως για αδενοκαρκινώματα και ο ιστολογικός τύπος μπορεί να ποικίλει.4

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές (ή υποτύποι) καρκίνου του ενδομητρίου, όπως:4

  • Αδενοκαρκίνωμα, (με πλακώδη διαφοροποίηση)
  • Αδενοακάνθωμα
  • Αδενοπλακώδες (ή μικτού τύπου)
  • Εκκριτικό καρκίνωμα
  • Καρκίνωμα κροσσωτού επιθηλίου
  • Αδενοκαρκίνωμα Villoglandular

Παράγοντες κινδύνου

Αν και ορισμένοι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο μιας γυναίκας να εμφανίσει καρκίνο του ενδομητρίου, δεν σημαίνει ότι προκαλούν πάντα και νόσο. Πολλές γυναίκες με παράγοντες κινδύνου είναι πιθανό να μην αναπτύξουν ποτέ νόσο. Αντίστοιχα, υπάρχουν γυναίκες με καρκίνο του ενδομητρίου που δεν φέρουν κάποιον από τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου.5

Ενδεικτικά, κάποιοι από αυτούς αναφέρονται παρακάτω:5

  • Παχυσαρκία
  • Ορμονικές διαταραχές που μπορούν να συσχετιστούν με την λήψη οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση, τα αντισυλληπτικά χάπια ή την ταμοξιφαίνη, τον αριθμό των εμμηνορροϊκών κύκλων (κατά την διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας), την εγκυμοσύνη, ορισμένους όγκους των ωοθηκών και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
  • Ηλικία
  • Δίαιτα και άσκηση
  • Διαβήτης τύπου 2
  • Οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του ενδομητρίου ή του παχέος εντέρου
  • Ιστορικό καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών στο παρελθόν
  • Υπερπλασία ενδομητρίου κατά το παρελθόν
  • Θεραπεία με ακτινοθεραπεία στην λεκάνη για την θεραπεία άλλου καρκίνου
  • Χρήση ενδομήτριας συσκευής

Ορισμένοι από αυτούς, όπως η εγκυμοσύνη, τα αντισυλληπτικά χάπια και η χρήση ενδομήτριας συσκευής συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, ενώ άλλοι με υψηλότερο.5

Ο υγιεινός τρόπος ζωής και η συχνή σωματική δραστηριότητα, μπορεί να μειώσουν τις πιθανότητες για ανάπτυξη καρκίνου του ενδομητρίου. Ως παράγοντας κινδύνου ορίζεται ο,τιδήποτε μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητές νόσησης από μια ασθένεια, όπως ο καρκίνος. Ωστόσο, η ύπαρξη ενός παράγοντα κινδύνου, ή ακόμα και περισσότερων, δεν σημαίνει ότι η νόσηση είναι βέβαιη.

Προληπτικός έλεγχος

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τον προληπτικό έλεγχο των ασυμπτωματικών γυναικών στον γενικό πληθυσμό. Όλες οι γυναίκες όταν φθάσουν στην εμμηνόπαυση, θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου ώστε να είναι σε θέση να αναφέρουν οποιoδήποτε απροσδόκητο συμβάν, όπως κολπική αιμορραγία ή κηλίδες. Ειδική ομάδα αποτελούν οι γυναίκες με ή σε κίνδυνο για σύνδρομο Lynch*, οι οποίες θα πρέπει να ελέγχονται ετησίως από την ηλικία των 35 ετών, με την εξειδικευμένη ιατρική καθοδήγηση.6

*Το σύνδρομο Lynch είναι μια κληρονομούμενη γενετική διαταραχή που αυξάνει τον κίνδυνο διαφόρων τύπων καρκίνου. Οικογένειες με ιστορικό συνδρόμου Lynch, παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες νόσησης σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, για μια σειρά από νεοπλάσματα, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος του ενδομητρίου.7

Διάγνωση και θεραπεία

Ο καρκίνος του ενδομητρίου διαγιγνώσκεται συνήθως κατόπιν εμφάνισης συμπτωμάτων και συνεπακόλουθης ιατρικής επίσκεψης. Στις διαγνωστικές εξετάσεις που θα ακολουθήσουν, συνήθως περιλαμβάνονται τα κάτωθι:8

  • Υπέρηχος
  • Βιοψία
  • Υστεροσκόπηση
  • Διαστολή και απόξεση
  • Έλεγχος δειγμάτων ενδομητρικού ιστού
  • Απεικονιστικές εξετάσεις σε περίπτωση που χρειάζεται

Η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπεία για τις περισσότερες γυναίκες με καρκίνο του ενδομητρίου (εφόσον ενδείκνυται), ενώ μπορεί να συνδυαστεί και με άλλα είδη αγωγής. Ο ακριβής καθορισμός της θεραπευτικής προσέγγισης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον υπότυπο του καρκίνου και το στάδιο της νόσου κατά την διάγνωση. Άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο στην επιλογή του κατάλληλου πλάνου θεραπείας είναι η ηλικία, η γενική κατάσταση της υγείας της ασθενούς, εάν σκοπεύει η ασθενής να κάνει παιδιά, κλπ.9

Οι πιο συνηθισμένες θεραπευτικές επιλογές για γυναίκες με καρκίνο του ενδομητρίου, μπορεί να περιλαμβάνουν:9

  • Χειρουργείο
  • Ακτινοθεραπεία
  • Χημειοθεραπεία
  • Ορμονοθεραπεία
  • Στοχεύουσα θεραπεία
  • Ανοσοθεραπεία

Με την υποστήριξη:

ΕΟΠΕ
ΕΛΛΟΚ
ΑγκαλιάΖΩ
Άλμα Ζωής
karkinaki
VHL Family Alliance Greece

Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας.

Το υλικό της παρούσας εκστρατείας περιλαμβάνει πηγές αναφοράς για λόγους τεκμηρίωσης και δεν έχει σκοπό την καθ’ οποιονδήποτε άλλο τρόπο χρήση του περιεχομένου τους.

Βιβλιογραφία

  1. World Health Organization, “Promoting cancer early diagnosis”, διαθέσιμο εδώ: https://www.who.int/activities/promoting-cancer-early-diagnosis, Τελευταία πρόσβαση: Ιούνιος 2024.
  2. WHO, International Agency for Research on Cancer, GLOBOCAN 2022, Cancer Today, Greece. Διαθέσιμο: https://gco.iarc.who.int/media/globocan/factsheets/populations/300-greece-fact-sheet.pdf, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  3. American Cancer Society. Signs and Symptoms of Endometrial Cancer, 2019. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/types/endometrial-cancer/detection-diagnosis-staging/signs-and-symptoms.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  4. American Cancer Society. What Is Endometrial Cancer? 2019. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/types/endometrial-cancer/about/what-is-endometrial-cancer.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  5. American Cancer Society, Endometrial Cancer Risk Factors, 2019. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/types/endometrial-cancer/causes-risks-prevention/risk-factors.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  6. American Cancer Society. Endometrial Cancer Screening Guidelines. Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/health-care-professionals/american-cancer-society-prevention-early-detection-guidelines/endometrial-cancer-screening-guidelines.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  7. Mayo Clinic. Lynch Syndrome, Symptoms and Causes. Διαθέσιμο: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lynch-syndrome/symptoms-causes/syc-20374714, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  8. American Cancer Society. Tests for Endometrial Cancer, Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/types/endometrial-cancer/detection-diagnosis-staging/how-diagnosed.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.
  9. American Cancer Society. Treating Endometrial Cancer, Διαθέσιμο: https://www.cancer.org/cancer/types/endometrial-cancer/treating.html, Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2024.

GR-NON-01277